NSF, 2022 Nobel Fizik Ödülü’nü kazananları tebrik ediyor
ABD Ulusal Bilim Vakfı, Alain Aspect, John F. Clauser ve Anton Zeilinger’ı 2022 Nobel Fizik Ödülü için tebrik ediyor. Üç araştırmacının da çığır açan çalışmaları, kuantum dolaşıklığının garip doğasını ortaya çıkardı ve yeni bir araştırma alanının yolunu açtı: kuantum bilgi bilimi.
NSF, Zeilinger’in kuantum dolaşıklığını gösteren deneylerini ve Aspect’in ABD’deki Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü ve Harvard Üniversitesi’ndeki araştırmacılarla işbirliğini desteklemekten gurur duyuyor.
Albert Einstein, ünlü kuantum dolaşıklık fenomeninden “uzak mesafedeki ürkütücü eylem” olarak bahsetti. Bir laboratuarda belirli koşullar altında yaratıldıklarında, birbirlerini etkilemeyecek kadar uzak olsalar bile tandem olarak tepki verecek olan belirli küçük madde veya ışık parçacıkları çiftlerinin sezgiye aykırı bir özelliğini tanımlıyordu. Örneğin, dolaşık bir çiftteki tek bir fotonun polarizasyonu değişirse, diğer fotonun polarizasyonu da -iki foton büyük bir mesafeyle ayrılsa bile- anında değişecektir.
Birkaç on yıl boyunca, üç araştırmacı da farklı senaryolarda dolaşık parçacıklar arasındaki bu tür “iletişimi” gözlemleyen deneyler yaptı. Onların temel keşifleri, kuantum ölçeğinde yeni bir doğa anlayışı ve kuantum bilgisayarlar, güvenli iletişim ve dolaşıklık yoluyla bilgi ileten ağlar gibi yeni teknolojiler için bir temel sağladı.
NSF Direktörü Sethuraman Panchanathan, “Bu olağanüstü keşifler, doğanın en büyüleyici ve paradoksal özelliklerinden bazılarını anlamamıza yardımcı oldu” diyor. “Bu atılımların sağladığı yeni kuantum bilgi teknolojileri, yeni iletişim yolları, daha önce çözülemeyen hesaplama sorunlarını çözme ve daha fazlası gibi muazzam bir potansiyele sahip.”